Plassertje, musje, spleetje, pipi, of voorbips. Ouders bedenken duizend-en-één woorden om de intieme zone van hun dochter iets minder beladen te maken. Maar juist met het verhullen van wat het daadwerkelijk is, wordt het onderwerp onnodig ongemakkelijk gemaakt.

Dit artikel is gepubliceerd op Famme

Hoe noem je het geslachtsdeel?

Zodra je kind begint te praten gaat er een heel nieuwe wereld voor zowel jou als je kind open. Plassen, mama, bah, eten, poepen: het zijn allemaal woorden die het dagelijks leven een stuk makkelijker maken. En na de eerste woordjes komen al snel de lichaamsdelen, en ook de geslachtsdelen aan bod. Logisch, want de geslachtsdelen zijn een enorm interessant onderdeel van het lichaam. Er gebeurt daar van alles! Maar hoe noem je het geslachtsdeel van je kind? En waarom geven we er eigenlijk andere woorden aan?

Weg taboe: waar het op staat

Wanneer er een taboe rust op een woord, gebruiken we er vaak een ander woord voor. Een verzachtend, verbloemend of zelfs verhullende woord. Voorbeelden zijn een ‘sanitaire stop maken’ in plaats van plassen of ‘heengaan’ voor sterven. Dit is waarschijnlijk dan ook de reden dat ouders, bewust of onbewust, een andere naam zoeken om het geslachtsdeel van hun kind te benoemen. Maar hoe groter het rookgordijn, hoe meer de indruk wordt gewekt dat het geslachtsdeel een taboeonderwerp is. Oren, ogen en handen noemen we ook niet anders dan er in het biologieboek staat, toch?

Poenie dan maar?

Vorig jaar kreeg het vrouwelijk geslachtsdeel een nieuwe naam. Luisteraars van het NPO Radio 2-programma De Wild in de Middag mochten een nieuw woord voor de vagina kiezen, en de winnaar was poenie. Poenie is afgeleid van het Surinaamse woord punani, dat op zijn beurt weer uit India komt. In Zweden werd er jaren geleden al een nieuw woord geïntroduceerd voor vagina: snippa. Mooi, zou je denken, een duidelijk woord. Maar waarom een koosnaampje als je het diertje ook gewoon bij z’n naam kan noemen?

Vagina versus vulva

Dan gaan we voor het woord ‘vagina’, toch? Hoewel vagina een stuk correcter klinkt, en het veel wordt gebruikt, is het feitelijk niet juist. De vagina is namelijk alleen de opening die naar je baarmoeder leidt. En daarmee is de vagina slechts een deel van de vulva, het woord dat je zou moeten gebruiken. Want je wilt dat je dochter haar vulva wast, niet haar vagina, toch? De vulva is het gebied rondom die opening, of, beter gezegd, het hele buitenste gedeelte van het vrouwelijke geslachtsorgaan. Hieronder vallen de venusheuvel, de clitoris, de plasbuis, de binnenste- en buitenste lippen, de ingang van de vagina, het voorhof van de vagina (het gebied tussen de binnenste lippen) en het perineum.

Waarom het belangrijk is om het juiste woord te gebruiken

Maar is het echt zo erg om je vulva fout te benoemen? Amerikaans feministe en psycholoog Harriet Lerner meent dat het negeren van het woord vulva ernstige gevolgen heeft, en gaat zelfs zover als het ‘psychische genitale verminking’ noemen. “Wat niet wordt genoemd, bestaat niet,” meent ze. De vagina is onmisbaar voor penetratie en bevallingen, en hierdoor wordt het woord eerder geaccepteerd. Maar de vulva – inclusief de clitoris – staat voor een taboe: vrouwelijk genot. Dit woord wordt daarom minder vaak genoemd, en wordt dan ook vaak vermeden bij kinderen.

Dus waarvoor ga jij? Blijf jij een koosnaampje geven, of ben je het eens met Harriet Lerner en noem je de vulva van je dochter bij z’n naam?