We weten allemaal dat het heel belangrijk is om een baby veilig te slapen te leggen. En er zijn honderden stukken geschreven over hoe je dat het beste kunt doen. Maar wat is eigenlijk de reden dat het zo belangrijk is dat een baby in een veilige omgeving slaapt?
Dit artikel is gepubliceerd op Mama Enzo
Elke ouder maakt z’n eigen keuze. Er zijn ouders die aan bedsharing of co-sleeping doen, ouders die het wiegje naast hun eigen bed zetten, of ouders die vanaf dag één hun kind op een eigen kamer leggen. Al deze ouders hebben één ding in gemeen: ze willen hun kind zo gezond, geborgen en veilig mogelijk laten slapen. En dat is nogal een hot issue, blijkt uit de vele artikelen die over dit onderwerp worden geschreven. Maar wat is nu eigenlijk de reden dat de slaap van een jonge baby zo’n veelbesproken onderwerp is? Dat heeft te maken met een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van de baby: de hersenen.
Het perfecte bed voor een volwassene
Volwassenen slapen op allerlei manieren. Sommigen kiezen voor bedden vol met knuffels en kussens, losse dekens, telefoons, kabels of een hele inboedel. Voor volwassenen, is dat niet altijd meteen onveilig, maar voor een jonge baby is zo’n bed een rampscenario. De belangrijkste reden dat een baby in een leeg, strak ingestopt bed moet slapen, is omdat de hersenen van de baby nog niet helemaal af zijn. Hoe zit dat?
De baby is nog niet af
Een baby wordt met 9 maanden geboren, maar dat betekent niet dat de baby al ‘af’ is. In het dierenrijk is de mensenbaby een van de minst ‘klare’ baby’s als hij of zij ter wereld komt. Een mensenbaby heeft zijn of haar moeder heel lang nodig om te kunnen overleven. Bij de geboorte zijn bijvoorbeeld de hersenen nog niet helemaal ontwikkeld. Een baby wordt geboren met slechts 30 procent van de uiteindelijke hersencapaciteit! Dit is ook waar het gevaar ligt bij het slapen: een baby vergeet soms te ademen, maar daarnaast wordt een baby niet altijd wakker als het ademen wordt belemmerd. En dit is natuurlijk een groot gevaar!
Je omdraaien als je niet meer kunt ademen
Een volwassene zal automatisch van positie wisselen als hij merkt dat hij niet goed kan ademen. Dit kan komen doordat er bijvoorbeeld een deken op je neus ligt, of je met je gezicht in een kussen ligt. Dit automatisme wordt aangevoerd door onze ademprikkel: de hersenen vertellen ons dat we moeten ademen. Deze prikkel zorgt ervoor dat we veilig kunnen slapen, en we op tijd actie ondernemen als we niet meer kunnen ademen. Bij een baby is dit mechanisme nog niet volledig ontwikkeld. Een baby waarbij de adem wordt belemmerd, zal hier niet altijd van wakker worden of is ieder geval niet krachtig genoeg zijn hier iets aan te kunnen doen. Dit is de reden waarom een wieg zo veilig mogelijk moet zijn zodat er geen enkele kans is op belemmering van de neus of mond. Waar moet je op letten?
Een veilig bed ziet er zo uit
Een veilig babybed heeft géén stootrand, zijbekleding of hoofdbeschermer. Er ligt ook géén kussen, géén doekjes, geen knuffels, geen schapenvacht, en geen losse dekens in de wieg. Ook een bednest is onveilig omdat je kind tegen de rand kan aanrollen, en datzelfde geldt voor (onbewaakt) slapen in een kinderwagenbak. Objecten kunnen het ademen compleet blokkeren, of rebreathing veroorzaken. Rebreathing betekent dat je telkens je eigen adem inademt, die steeds minder zuurstof bevat.
Een strak opgemaakt bed of een slaapzak
Een bed moet kort en strak opgemaakt worden. Dit betekent dat je het bedje maar voor de helft opmaakt zodat een baby niet onder de deken kan verdwijnen. Dit betekent dat je baby eigenlijk met z’n voeten tegen het voeteneinde aan ligt. Verder is het belangrijk dat er een passend en stevig matras in de wieg ligt en wordt een dekbed voor jonge kinderen afgeraden omdat het voor oververhitting kan zorgen. Een slaapzak wordt vaak aangeraden, maar let op dat het hoofdgat niet te groot is zodat je baby er niet met z’n hoofd doorheen kan en in de slaapzak verdwijnt. Toegegeven, het is niet het knusse bedje dat we voor ogen hadden, maar veiligheid eerst!
Rond de twee jaar
Als je kind twee jaar is, is de kans dat er iets tijdens het slapen gebeurt, een stuk lager. Rond het tweede levensjaar kun je dan ook kiezen om je kind te laten slapen met een deken, een knuffel, of met bijvoorbeeld een hoofdkussen.